Roedelleider, begeleider of baas?

De zogenoemde dominatietheorie stamt uit vroegere tijden. Heel simpel gezegd was er onderzoek gedaan bij een wolvenroedel en daar waren volgens wetenschappers met enige regelmatig conflicten. Wanneer iedereen zijn plek kende in de roedel en zich hield aan de hiërarchie, was er volgens hen balans. En omdat honden van de wolven afstammen, zou ook voor honden gelden dat je dus altijd letterlijk en figuurlijk boven je hond moest staan om een goed luisterende hond te krijgen.

Een volwassen hond stelt grenzen aan brutaal gedrag van een pup

Waar echter geen rekening mee was gehouden, was dat ze wolven hadden bestudeerd die maar een beperkte leefruimte hadden. Net als bij ons mensen en andere (zoog)dieren, ontstaat er een andere dynamiek wanneer je beperkt wordt in je leefruimte en letterlijk en figuurlijk moet vechten voor je eigen plekje.

Nadat ze wolven gingen bestuderen die in vrijheid leefden, ontdekte men dat wolven juist conflictvermijdend waren. Dat er een soort gezinsstructuur was waarbij eenieder (inderdaad) een eigen rol had in de roedel, maar dat alles gericht was op samenwerking en behoud van de goede relaties.

Wat betekent dat nu in de omgang met onze honden? Naar mijn idee, veel. Dat je een strijd – in wat voor vorm dan ook – die je hond met jou aangaat, met een strijd of met een dominantie handeling moet beslechten, dus niet nodig is. Iedere keer wanneer je een strijd met (fysiek) geweld aangaat, kan dit een impact hebben op de band tussen jouw en je hond.

Mag je dan helemaal geen grenzen meer stellen? Natuurlijk wel! Een (wolven)puppy is immers totaal niet in staat om te beoordelen of het oversteken van een weg gevaarlijk is. Er is echter een groot verschil tussen begeleiden en grenzen stellen en iets of iemand (fysiek) overrulen waardoor de hond geen ‘waf’ meer durft te zeggen.

Een sociaal vaardige hond zal ook op een gezonde manier grenzen stellen wanneer bijvoorbeeld een pup te brutaal wordt. Bij opdringerig gedrag kijkt een andere hond bijvoorbeeld eerst weg. Ook kan de hond proberen weg te lopen, te gaan snuffelen en poging doen negeren. En wanneer een pup (of volwassen hond) dan alsnog niet luistert, pas dan zal de intensiteit van een waarschuwing toenemen.

Het grote verschil met de verouderde theorie is echter dat het geen ‘way of life’ is om alles continu middels een correctie duidelijk te maken. Een correctie is pas nodig indien er op alle voorgaande signalen niet of niet voldoende gereageerd is of indien er accuut gevaar dreigt. Wanneer je hond pure chocola (erg giftig voor honden!) van de tafel wil pakken en je weet al dat hij niet gaat luisteren, dan is het uiteraard belangrijk dat je je hond redt.

Je kunt je hond ook gaan leren hoe dat nu allemaal werkt in de mensenwereld. Dat ‘nee’ bijvoorbeeld betekent dat hij moet stoppen met wat hij van plan is te gaan doen of al aan het doen is door een simpele oefening. Wanneer de hond begrijpt wat ‘nee’ betekent, hoef je je stem niet onnodig te verheffen en kan je het ‘kunstje’ inzetten in het dagelijks leven.

Om in het voorgaande voorbeeld te blijven; vaak hoor ik van mensen dat dat ‘nee’ niet werkt. Dat kan meerdere oorzaken hebben. Allereerst is het belangrijk om te onderzoeken of de hond het wel snapt. Heb je het ‘nee’ bijvoorbeeld alleen maar aangeleerd in de woonkamer terwijl je ontspannen op de bank zat en er verder geen andere prikkels waren? Dan is het belangrijk om eerst de oefening te generaliseren. Doe de oefening eens in de achtertuin, in het bos of op een zandpad. Voeg daar later pas prikkels aan toe. Een andere oorzaak die ik vaak tegenkom is dat mensen ’te lief’ ‘nee’ zeggen tegen hond. Met hoog stemmentje vragen ze als het ware of de hond het alsjeblieft niet wil doen. En na 10 keer vragen komt dan de irritatie omhoog omdat hij het niet doet en dan doet hij het zeker niet meer.

Wanneer je iets vraagt aan iemand, dan mag je ‘nee’ zeggen. Anders hoeft het geen vraag te zijn ;-). Dus kijk dan ook naar jezelf. Vraag ik het aan mij hond dat hij dus mag kiezen of hij wel of niet mag luisteren. Of vertel ik het als een mededeling die gewoon uitgevoerd wordt.

Roedelleider, (bege)leider of baas, wat mij betreft maakt het niet uit hoe je het noemt. Het gaat er om hoe je er inhoudt aan geeft. Ondersteun je hond om de mensenwereld te begrijpen en kijk ook naar wat jouw hond nodig heeft! In dit samenspel zal er een bijzondere band ontstaan die gebaseerd is op wederzijds respect.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.