In mijn trainingen werk ik veel met belonen. De vragen die hierbij veel gesteld worden en opmerkingen die hierbij gemaakt worden zijn:
* mijn hond moet het maar voor mij doen, dat is genoeg
* moet ik dan mijn hele leven met een zak snoep blijven rondlopen?
* ik wil geen schooihond
* wanneer moet ik nu belonen?
Dit zijn goede vragen en opmerkingen en zeker belangrijk om hier dieper op in te gaan als je wil werken met beloningen.
Wat is een beloning?
Laten we bij het begin beginnen. Wat is een beloning nu eigenlijk? Het antwoord is heel simpel: Een beloning is een beloning als de hond het als zodanig ervaart. En daar zit tevens ook de ‘crux’. Wij als mensen bedenken bijvoorbeeld dat die dure snoepjes van de dierenwinkel dus wel lekker moeten zijn. Of dat die ‘aai over de bol’ een teken van affectie is die dus door de hond ook dusdanig zal worden opgevat. Kijk dus vooral naar je hond of hij hetgeen wat jij aanbiedt ook als als iets leuks of lekkers ervaart. Een hond die thuis op de bank heerlijk op zijn buik gekriebeld wil worden, hoeft dat op een trainingsveld waar hij in opperste concentratie probeert te begrijpen wat je van hem wil, niet leuk te vinden. Sterker nog, tot nu toe heb ik geen enkele hond gezien die daar blij van werd.
Weet je niet wat je als beloning kunt geven, onderzoek dan eens het volgende:
* voer (gedroogde vis, gedroogd vlees, kaas etc)
* actie (spelen met een speeltje, samen rennen)
* snuffelen (de hond snuffelt zelf of je biedt hem dit aan met koekjes)
Voordeel beloning
Het grootste voordeel van het geven van beloningen vind ik dat je hond gemotiveerd raakt om iets te doen wat jij graag van hem wil. Een Border Collie die van nature wil schapendrijven, zit echt niet op een koekjesbeloning te wachten wanneer hij bezig is met drijven. Maar wil je de Border Collie aan een lijn leren lopen en wil je dat hij het ook naar zijn zin heeft, dan zal daar ook echt wat tegenover mogen staan.
Wanneer je alleen moppert op je hond, zal hij misschien uiteindelijk ook wel doen wat je wil, maar echt blij zal hij er niet van worden en als het even kan, dan zal hij proberen om onder het samenwerken uit te komen.
Iets wat je een positieve manier aanleert, zal de hond dan ook graag herhalen.
Wisselende beloningen
In verschillende situaties kan je ook andere beloningen inzetten. Ben je in de woonkamer aan de slag met pootjes geven, dan zou zijn eigen voer prima kunnen. Ben je aan het trainen om je hond niet achter katten aan te laten gaan, dan zal de hond het voer dat hij elke dag al krijgt, niet zo interessant vinden.
Wanneer geef je een beloning?
Je geeft de hond simpel gezegd een beloning wanneer hij iets goeds doet. En met dat goed bedoel ik dat hij iets doet wat jij graag wil dat hij later herhaalt en/of waar je een commando aan wil plakken.
Zelf vind ik het prettig om een hond te leren dat je eerst een bekrachtingswoord zegt voordat hij de beloning krijgt. Zeker met koekjes. Zo weet de hond altijd wanneer hij de beloning gaat krijgen en dat het geen zin heeft om voor die tijd een voertje of iets anders uit je hand proberen te pakken of te schooien.
Een andere aandachtspunt bij het geven van beloningen is naar mijn idee dat je goed kijkt naar de opbouw. Heeft je hond een oefening bijvoorbeeld twee keer super netjes gedaan en doet hij het de derde keer een stuk minder fraai, dan geef je voor de derde keer geen beloning. Je houdt wel contact met je hond door bijvoorbeeld iets te zeggen van: ” Die doen we even overnieuw” en wanneer hij het weer net zo mooi doet als de eerste twee keer, dan geef je hem alsnog de beloning.
Let hierbij wel op dat je de hond maximaal 2 keer iets ‘fout’ laat doen. Je hebt anders kans dat hij zijn motivatie kwijtraakt of het ‘verkeerde’ inhoudt als iets wat dan wel de bedoeling zal zijn.
Hoe lang blijf je een beloning geven?
Als stelregel hou ik aan dat je een hond net zo lang blijft belonen – al dan niet met intervalbeloning en wisselende beloningen – totdat bepaald gedrag een gewoonte is geworden. Wanneer je het bijvoorbeeld fijn vindt dat je hond gaat zitten bij de stoep, en je hond gaat dat om een gegeven moment zelf doen, dan kan je de beloningen gaan afbouwen. Sterker nog, het is ook het advies om dit te doen omdat anders ‘het koekje geven’, de gewoonte wordt en hij het nooit meer zonder koekje doet. Daarnaast zal het voor honden ook al een beloning zijn of worden dat ze mogen oversteken en naar iets toegaan wat ze leuk vinden.
Filmpje
In het filmpje zie je Soul en Chaney (weer) langs de schapen lopen. Chaney (de black tri) heeft weinig interesse meer in schapen, maar Soul daarentegen kan per wandeling een andere visie hebben. Bij Soul zit ik dus nog steeds in de trainingsfase en gebruik ik beloningen. Mocht je maar enigszins het idee hebben dat je hond achter de schapen aan zal gaan, houdt dan uiteraard je hond aan de lijn.
Bij het eerste moment dat Soul interesse toont in de schapen, merk ik op dat hij op die dag weer iets meer interesse in de schapen had dan de dag ervoor. Hij kent het ‘incheckspelletje’ inmiddels en nadat hij dit uit zichzelf deed, zei ik het bekrachtingswoord ‘braaf’ en heb ik hem hiervoor beloond met voer. Doordat ik enthousiast ‘braaf’ zei, wist hij dat hij naar mij toe kon komen om een beloning te halen. De daaropvolgende stembeloningen waren met een lagere stem en ook met andere woorden om hem te vertellen dat hij goed bezig was en door kon lopen. Vanaf 1.44 min. zie je dat hij meer geïnteresseerd raakt in de schapen. Hij maakt zich groter, blijft langer kijken en gaat zelfs een ander uitkijkpunt zoeken om ze beter te kunnen zien. Dit is overigens een moment waarbij je niet bij alle honden kunt afwachten wat er dan gebeurt. Ze kunnen dan ook de keuze maken om alsnog het weiland in te rennen. In het geval van Soul weet ik zeker dat hij dit niet zal doen en daarnaast zat er stroomdraad tussen waar hij al eens van geschrokken was. Ik vond het dus veilig genoeg om ook hier een leermoment van te maken. Soul koos ervoor om de schapen lekker te laten grazen en zijn eigen weer te vervolgen. Hiervoor heb ik weer groots beloond.
Reactie plaatsen
Reacties